Ҷомеаи кишварҳои араб тарҳи барномаи таҳкими робитаҳои иқтисодӣ бо кишварҳои Осиёи Марказӣ ва Озарбойҷонро пазируфт.
Тарҳи ин барномаро Арабистони Саудӣ таҳия кардааст ва аввалин нишаст дар чаҳорчӯби он, моҳи оянда дар шаҳри Риёз баргузор мешавад.
Нарзулло Назаров, сафири Тоҷикистон дар Миср, дар ин бора ба Радиои Озодӣ хабар дод ва гуфт, “кишварҳои арабӣ мутмаинанд, ки аз имконоти фаровони ҳамкорӣ бо кишварҳои Осиёи Марказӣ истифода набурдаанд ва дар ин амр таъхир ҳам кардаанд.”
Зубайдулло Зубайдов, сафири ғайримуқими Тоҷикистон дар Қатару Кувайт, низ мегӯяд, ки моҳҳои ахир таваҷҷуҳи ҳарчӣ бештари кишварҳои арабӣ барои ҳамкорӣ бо Осиёи Марказӣ, аз ҷумла, бо Тоҷикистон ба чашм мерасад ва масъулини вазоратхонаҳои ин кишварҳо бо таассуф мегӯянд, ки бояд солҳо пеш дар ин бора андеша мекарданд.
Миёни кишварҳои арабӣ аз ҳама пештар Қатар ба ҳамкории густурда бо Тоҷикистон пардохт ва айни ҳол ду тарҳаш дар пойтахти Тоҷикистон амалӣ мешавад. Яке бузургтарин дар Осиёи Марказӣ масҷиди ҷомеъ бо сармояи амири Қатар ва дигарӣ, бунёди шаҳраки “Диёри Душанбе”, ки барои он ширкати “Диёр”-и Қатар 270 миллион доллар ҷудо кардааст.
Мулоқоти дипломати тоҷик Зубайдулло Зубайдов бо муовини амири Қатар Карим Ҳаммод Оли Сонӣ. Акс аз бойгонӣ
Аммо, ба гуфтаи Зубайдулло Зубайдов, дигар тоҷирони Қатар ҳам омодаанд, ки тарҳҳоеро дар Тоҷикистон сармоягузорӣ кунанд. Ӯ ба нишасти ахири кумиссиюни муштараки иқтисодиву тиҷоратии Тоҷикистону Қатар ишора мекунад, ки моҳи гуашта таҳти раёсати Қосим Қосимов, вазири кишоварзии Тоҷикистон ва Султон ибни Рашид Ал-Хотирӣ, муовини вазири кор ва тиҷорати Қатар дар шаҳри Душанбе баргузор шуд ва дар он барои нахустин бор дурнамои ҳамкориҳои барои ҳарду ҷониб судманд баҳсу баррасӣ гардид. Ҳукумати Қатар барои ширкат дар тарҳҳо дар бахшҳои иқтисод, сармоягузорӣ, энерҷӣ, кишоварзӣ, маориф ва ҷаҳонгардӣ изҳори омодагӣ кард. Аз ин пеш як ҳайати бонуфуз аз Қатар ҳам ин мавзӯъро дар Душанбе бо мақомоти Тоҷикистон матраҳ карда буд ва қарор аст, созишномаи байниҳукуматӣ дар ин замина дар ҷараёни сафари амири Қатар ба Душанбе имзо шавад.
Султон ибн Рашид ал-Хотир, муовини вазири кору тиҷорати Қатар, баъд аз нишаст дар сӯҳбат бо хабарнигорон аз алоқамандии кишвар ба ҷалби мутахасисони тоҷик ҳарф зад ва гуфт, Қатар мизбони Бозиҳои ҷаҳонии футбол дар соли 2022-юм аст ва ҳукумат барои бунёди варзишгоҳу меҳмонсаро ва дигар иншооти зарурӣ 180 миллиард доллар ҷудо кардааст. Мансабдори қатарӣ афзуд, ки аз кормандони хориҷӣ фақат донистани забони арабӣ ва арҷгузорӣ ба урфу одатҳои мардуми бумӣ тақозо мешавад.
Зубайдулло Зубайдов низ ба ин мушкил ишора мекунад ва мегӯяд, ки довталабони кор на фақат бояд мутахассиси хуб бошанд, балки бо яке аз ду забони хориҷӣ - арабӣ ё англисӣ ҳарф зада тавонанд. Аз нигоҳи ӯ, маҳз бар асари
Султон ибни Рашид Ал-Хотирӣ, муовини вазири кор ва тиҷорати Қатар ва Қосим Қосимов вазири кишоварзии Тоҷикистон.
надонистани забон, теъдоди мутахассисони тоҷик дар кишварҳои арабӣ кам аст. Ба гуфтаи дипломати тоҷик, айни ҳол дар Қатар тақрибан 40 нафар ва дар Кувайт 6-7 нафар аз шаҳрвандони Тоҷикистон кору зиндагӣ мекунанд. Зубайдулло Зубайдов меафзояд, қарор аст, ки санади ҳамкорӣ дар бахши муҳоҷирати корӣ бо Кувайт ҳам таҳия шавад. Аз ин рӯ аз ҳоло бояд дар Тоҷикистон курсҳои вижа барои омӯхтани забони арабӣ таъсис шаванд: “Мақомоти Қатару Кувайт омодаанд, ки дарёфти раводид барои шаҳрвандони Тоҷикистонро осонтар кунанд ва ин мавзӯъ аз ҷумла, дар ҷараёни сафири умури дохили Тоҷикистон ба Қатар матраҳ хоҳад шуд.”
Ба гуфтаи ҷаноби Зубайдов, ҳукумати Кувайт низ омодаи ихтисоси маблағҳои бузург барои тарҳҳои муштарак бо Тоҷикистон аст. Айни ҳол як ҳайати ин кишвар дар Тоҷикистон мавзӯи имзои созиш дар бораи ҷилавгирӣ аз пардохти дукарати андозро баррасӣ мекунад. То охири сол комиссиюни муштараки Тоҷикистону Кувайт оид ба ҳамкориҳои фанниву иқтисодиву тиҷоратӣ дар шаҳри Ал-Кувайт ба кор шурӯъ мекунад. Қарор аст мавзӯи сармоягузории тарҳҳои бузурги Кувайт дар Тоҷикистон дар ҷараёни аз сафари расмии қарибулвуқӯи раисиҷумҳур Эмомалӣ Раҳмон ба Кувайт баррасӣ шавад.
