Ин сокини шаҳри Ваҳдат мегӯяд, ки вай фармудаи табибро ҷидддӣ нагирифт ва доруҳоро аз шиносаш харид. Баъдтар ҳайратзада шуд, ки табиб доруҳои ӯро қабул накард ва гуфт, бояд аз дорухонаи гуфтаи ӯ бихарад. Сабоҳат намедонист, ин масъала ин гуна муҳим аст: «Бархе табибон ҳатто медсестраашонро ҳамроҳи бемор равон мекунанд, то дорухонаи даркориро нишон диҳанд. Ман доруҳоро харида бурдам, духтур гуфт, аз ин дору укол намекунам. Доруҳоро гардонда ба дорухона додаму ҳамроҳи хоҳари шафқат рафта аз дорухонаи фармудааш доруҳоро харидам.»
На танҳо дар ин намуна, балки дар чандин ҳолати дигар беморон гуфтанд, пизишк, бо вуҷуди он ки дар шаҳр даҳҳо дорухона мавҷуд аст, онҳоро ба дорухонаи муайян фиристодаанд. Зоҳиран, табибон ва доруфурӯшҳо дар занҷираҳое бо ҳам пайванд шудаанд. Фурӯшандаи дорухонаи назди хонаи матбуот мегӯяд, духтар барои он дорухонаи муайянро ном мебарад, ки бо он ҳамкорӣ дорад ва "протсент мегирад. Мо ҳам бо табибон ҳамкорӣ мекунем".
Зайнура, корманди ширкати фарматсевтии хориҷӣ аст, ки 35 сол дорад ва беш аз ду сол аст дар ин ширкат фаъолият дорад. Вай гуфт, ширкати онҳо танҳо дар шаҳри Душанбе 4 коргар дорад ва дар дигар шаҳру ноҳияҳои Тоҷикистон низ намояндаҳои ширкат фаъолият мекунанд. Ба ширкатҳои фарматсевтӣ бештар онҳоеро ба кор мегиранд, ки маълумоти олии тиббӣ доранд ва метавонанд доруҳоро муаррифӣ кунанд. Зайнура тасдиқ кард, ки воқеан миёни онҳо ва пизишкон ҳамкорӣ вуҷуд дорад. Ба гуфтаи вай, табибоне, ки хуб ҳамкорӣ мекунанд, соҳиби маблағи муайян ва тӯҳфаҳо мешаванд. «Мо ба онҳо баъзан кондитсионер, яхдон, телевизор тӯҳфа мекунем. Аммо, дар як сол як бор. Барои ин табиб бояд доруҳои моро барои беморон бештар нависад».
Зайнура афзуд, ки ӯ ва ҳамкоронаш номгӯи доруҳоро дар ҳамаи беморхонаҳо таблиғ мекунанд, аммо танҳо роҳбари ширкат муайян мекунанд, ки аз ҳамкории онҳо чӣ миқдор дору ба фурӯш рафтааст. Вай илова кард, аслан ширкат доруҳоро тавассути дорухонаҳо паҳн мекунанд ва бархе дорухонаҳо ҳам дар навбати худ бо табибон ҳамкорӣ мекунанд, то онҳо ба беморон тавсия диҳанд, ки доруро маҳз аз дорухонаҳои онҳо харидорӣ намоянд. Ба таъкиди ӯ дар чунин ҳолат табибон аз ду ҷониб суд мебардорад, ҳам аз ҷониби ширкат ва ҳам аз ҷониби дорухона.
Аммо худи табибон иқрор намешаванд, ки дар тиҷорати дору даст доранд. Кормандони ширкатҳои фарматсевтӣ низ аз он хотир аз гуфтани номашон худдорӣ мекунанд, ки дар сурати ошкор суҳбат кардан метавонанд аз ҷои кор маҳрум шаванд.
Ба ақидаи раҳбари Марказии тиббии «Насл», номзади илми тиб Шамсиддин Қурбонов,«табобати ҳар бемор бояд дар асоси протоколи тасдиқнамудаи вазорати тандурустӣ сурат бигирад, на он тавре ки табиб кадом доруеро хоҳад, сарфи назар аз он ки вай фоида дорад ё назар, ҳамонро бинависад. Табибе, ки худро табиби ҳақиқӣ мешуморад, ин хел кор намекунад. Вай манфиати беморро дар мадди аввал мегузорад, на манфиати киссашро».
Ҳамкории байни пизишкон ва ширкатҳои фарматсевтӣ, аз нигоҳи Вазорати тандурустӣ мушкиле надорад, агар дар чаҳорчӯбаи қонун ҷараён гирад.
